Operator dźwigu – specyfikacja wymagań i zadań dla pracownika

Operator dźwigu samojezdnego, jak wskazuje sama nazwa tego stanowiska, jest pracownikiem odpowiedzialnym za obsługę dźwigu danego typu, głównie w przestrzeni robót budowlanych. Aby zostać takim operatorem należy przebyć odpowiedni kurs.

Kto może zostać operatorem dźwigu?

Praca operatora dźwigu samojezdnego zawsze związana jest z dużą odpowiedzialnością, przede wszystkim za bezpieczeństwo: zarówno własne, jak i wszystkich ludzi przebywających w zasięgu pracy dźwigu. Zawód ten wiąże się także z koniecznością pracy na wysokości, dlatego wykluczone jest, by podejmowały go osoby zmagające się z lękiem wysokości albo przestrzeni. Dźwigi, czyli tak zwane „żurawie” dzieli się na urządzenia wielu typów. Podział ten jest zależny od ich budowy, ale także od miejsca zastosowania czy sposobu działania. Na każde z takich urządzeń, także na dźwig samojezdny potrzebne są konkretne uprawnienia, które nabywa się drogą szkoleń zawodowych. Ludziom, którzy chcą podjąć zatrudnienie jako operator dźwigu zazwyczaj nie stawia się jednak określonych i ścisłych wymogów, związanych na przykład z wykształceniem. Jedyną sztywną zasadą jest nabycie uprawnień niezbędnych do operowania maszynami oraz urządzeniami konkretnego typu. Nabycie i posiadanie takich uprawnień możliwe jest dzięki ukończeniu specjalistycznego kursu zawodowego. Oczywiście przyszli pracodawcy zwracają czasem uwagę również na posiadane doświadczenie zawodowe, jakie zostało pozyskane przez kandydatów w pracy (na przykład na stanowisku o zbliżonym zakresie obowiązków). Oczywiście takie doświadczenie nie jest zawsze niezbędne, gdyż kiedyś trzeba zacząć – nowicjusze także mają bardzo duże szanse zdobycia pracy. Jeśli zaś chodzi o cechy personalne, jakie przydają się w tym zawodzie (czasem są wręcz niezbędne), to są nimi: odpowiedzialność, umiejętność koncentracji, ale także efektywna praca w zespole.

Jakie trzeba przebyć kursy?

Aby uzyskać uprawnienia operatora żurawi wieżowych, należy odbyć szkolenie w kategorii IIŻ – UDT. Aby do niego podjeść trzeba spełniać następujące warunki:

• należy być osobą pełnoletnią,
• trzeba posiadać wykształcenie minimum podstawowe.

Przed przystąpieniem do takiego kursu warto również odbyć badania lekarskie, które będą w stanie wykluczyć wszelkie przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania pracy jako operator dźwigów samojezdnych. Kiedy powyższe warunki są spełnione, wtedy należy zapisać się na szkolenie, gdzie będzie można dowiedzieć się wielu ważnych informacji dotyczących podstawowych zagadnień o sprzęcie, na którym chce się w przyszłości pracować, a także na temat dozoru technicznego. Oczywiście odbycie takiego kursu przyczynia się także na zwiększenie późniejszego bezpieczeństwa w miejscu pracy. Dzieje się tak, gdyż kursant poznaje wszystkie dostępne wiadomości na temat bezpieczeństwa i higieny pracy. Każdy absolwent szkolenia będzie dobrze znał również wszystkie zabezpieczenia mechaniczne i elektryczne, a także własne (przyszłe) obowiązki jako operatora dźwigu. Co więcej, przebyty kurs dostarcza zarówno wiedzy teoretycznej, jak i wiedzy praktycznej. Podczas kursu poruszane są zazwyczaj tematy takie jak:

• ogólne wiadomości o dźwigach samojezdnych,
• informacje o budowie dźwigów,
• informacje o dozorze technicznym,
• bezpieczeństwo i higiena pracy,
• obowiązki operatorów dźwigów,
• zajęcia praktyczne na dźwigu samojezdnym.

Dzięki temu przyszły operator dźwigu nabywa całościową wiedzę na temat zawodu.

Bezpieczeństwo pracy

Wymagania posiadania odpowiedniej licencji (po ukończeniu kursu dla operatora) nie są bezpodstawne. Praca ta jest bowiem bardzo odpowiedzialnym zajęciem i czasem może być niebezpieczna, dlatego wprowadzono prawny obowiązek posiadania konkretnych uprawnień. Oczywiście ma to bardzo dobry skutek, ponieważ po takim szkoleniu wykwalifikowani operatorzy mogą wykorzystywać zdobytą wiedzę w sposób umiejętny. Wpływa to na zredukowanie liczby wypadków przy pracy niemal do minimum. Co ważne, zdobyte w czasie kursu wiadomości wpływają także korzystnie na wydajność pracy, a to z kolei przyczynia się do oszczędności czasu i pieniędzy wszystkich inwestorów. Odbycie szkolenia przez każdą osobę, która chce stać się operatorem dźwigu przynosi bardzo wymierne korzyści, gdyż każdy kursant kończy zajęcia z cennymi umiejętnościami, a późniejszy pracodawca zyskuje solidnego specjalistę. Warto wiedzieć o tym, że kurs operatora dźwigów samojezdnych składa się (jak już było wspomniane wcześniej) z części teoretycznej i praktycznej, a zakończony jest egzaminem państwowym przed komisją UDT (Urzędu Dozoru Technicznego). Wydawane są wtedy uprawnienia na dźwigi samochodowe, które absolwent kursu otrzymuje w formie zaświadczenia kwalifikacyjnego UDT w kategorii (w tym wypadku) IIŻ. Uprawnienia te ważne są bezterminowo i pozwalają na obsługę żurawi samojezdnych, to znaczy montowanych na podwoziu samochodowym.

Specyfika pracy operatora dźwigu samojezdnego

Żurawie samochodowe poruszają się najczęściej razem z kompletnym wyposażeniem, dzięki można je eksploatować na placu budowy w wybrany sposób. Mają one teleskopową budowę, a ich wysięgnik jest naprawdę długi. Do tego mają spory udźwig, a niewielkie rozmiary, co sprawia, że mogą pracować nawet w bardzo wąskich przestrzeniach. Operator dźwigu samojezdnego ma kilka miejsc i rodzajów zatrudnienia, gdzie może podejmować pracę. Są to:

• place budowy,
• ustawianie konstrukcji,
• montowanie budowlanych elementów prefabrykowanych,
• przenoszenie ciężkich materiałów,
• podnoszenie samochodów (np. po wypadkach),
• montowanie reklam na wysokościach.

Żurawie samojezdne są również dźwigami wykorzystywanymi na przykład przez straż pożarną. Wszystkie takie pojazdy są niezwykle zwrotne. Jak więc widać, operator dźwigu wykonuje pracę bardzo odpowiedzialną, ale może ja zdobyć po ukończeniu odpowiedniego kursu – nie jest tutaj wymaganie konkretne wykształcenie.